Multifunctionele schakelaar vervangen

Onverwachts kwam ik tot de ontdekking dat de claxon- en richtingaanwijzer schakelaars niet meer functioneerden. Nu is dit een euvel wat vaker voor schijnt te komen. Ook merkte ik al een tijdje dat de menu schakelaar soms bleef hangen. Tijd om de multifunctionele schakelaar toch maar eens te gaan vervangen. Niet een echt goedkope investering overigens want deze kost rond de 400 euro.

Om te beginnen moet er een aantal onderdelen verwijderd worden. Als eerste is het verstandig om de motor te beschermen met een doek om beschadigingen te voorkomen.

Dan is het tijd om de koppelingshandel te demonteren omdat je dan straks makkelijker de aansluitkabels van de multifunctionele schakelaar los kan maken. Als eerste moet (indien van toepassing) de schakelaar van de verstralers verwijderd worden. Deze zit met slechts één schroef vast.

Hierna kunnen de twee bouten van de koppelingshandel worden verwijderd.

Nu kan de koppelingshandel voorzichtig op de motor worden gelegd. Dan is het tijd om de kabeltrekontlasting van de multifunctionele schakelaar los te maken. Hiervoor moeten twee vergrendellipjes (aan beide kanten één) voorzichtig met een platte schroevendraaier iets naar buiten worden gedrukt. Doe dit met beleid en niet te ver zodat ze niet afbreken.

De multifunctionele schakelaar bestaat uit twee helften die bij elkaar wordt gehouden door twee schroeven en vergrendel nokjes. Eerst moet de schroefjes verwijderd worden met een torx T9 schroevendaaier. Er zit één schroef aan de voorkant en één aan de achterkant.

Daarna kan voorzichtig de onderste helft van de multifunctionele schakelaar worden verwijderd. Eventueel met behulp van een platte schroevendraaier maar doe dit wel met beleid.

Nu is het tijd om de twee kabeltjes van de multifunctionele schakelaar los te maken. Dit kan je doen door voorzichtig aan de kabeltjes te trekken of met een kleine punttang aan de stekkertjes te trekken.

De multifunctionele schakelaar zit met vergrendelnokjes vast aan het linker handvat. Je zal dus deze in het geheel moeten verwijderen van de linker stuurhandel voordat je de multifunctionele schakelaar los kan nemen van het handvat. Dit doe je door eerst het stuurgewicht te demonteren.

Het handvat zit vervolgens ook nog vergrendeld aan de stuurhandel door een verborgen schroef. Deze vind je onder het rubber van het handvat. Deze schroef je los met een torx schroefbitje of schroevendraaier.

Nu kan je het handvat met de multifunctionele schakelaar van de stuurhandel schuiven.

Tenslotte kan het resterende deel van de multifunctionele schakelaar verwijderd worden van het handvat door er voorzichtig aan te trekken.

Het monteren van de nieuwe schakelaar gebeurt uiteraard in de omgekeerde volgorde. Let er wel op dat je de bouten met het juiste aanhaal moment (zoals voorgeschreven door BMW) vastzet.

Reisverslag Zwarte Woud 2020

Zwarte Woud 4 daagse (reisverslag van Gerard Kranendonk)

Begin 2020 hebben wij (Jack, Marjon, Mario en ik) plannen opgevat om een motorvakantie naar Sardinië te organiseren. Na alle voorbereidingen te hebben getroffen verscheen Covid-19 ten tonele. Een aantal weken voor vertrek hebben we bij elkaar gezeten om te overleggen wat te doen. Omdat ons het risico te groot leek hebben we uiteindelijk besloten deze reis te annuleren en ons te focussen op een 4 daagse motorvakantie in het Zwarte Woud.

We hebben besloten om zondag 6 september te vertrekken en woensdag 10 september weer huiswaarts te keren.

Ik had op mij genomen om de routes voor te bereiden. Dit betrof dan de heenroute op zondag, een toertocht op maandag, een toertocht op dinsdag en de terugreis op woensdag. In eerste instantie zou de heenreis zoveel mogelijk binnendoor gepland gaan worden. Dit zou dan een tocht van ruim 7 uur zijn zonder tussenstops. Uiteindelijk is de route een combinatie van snelweg en binnendoorwegen geworden via Limburg, Belgie, Luxemburg, Frankrijk naar Zuid-Duitsland.

Voor de toerritten van maandag en dinsdag heb ik een beroep gedaan op beschikbare motorroutes in de MyRoute-app gecontroleerd door RouteXperts. De terugreis hebben we zoveel mogelijk via de snelweg gedaan.

Zondag 6 september.

We hadden om 07:00 uur afgesproken bij Marjon en Jack om vanaf hun huis (Helmond) de heenreis aan te vangen. Nadat we eerst de nodige koffie naar binnen hadden gewerkt zijn we vertrokken via Helmond (langs het kanaal) naar Nederweert. Daar zijn we de A2 op gedoken om deze tot over de grens met België te blijven volgen richting Luik. De route zou ons dwars door Luik leiden echter ik (voorrijder) besloot om de snelweg rond Luik te volgen om na Luik de route weer op te pakken. Gelukkig volgde Jack braaf anders waren we elkaar daar al kwijt geraakt.

Deze afbeelding heeft een leeg alt-attribuut; de bestandsnaam is Marjon-en-Mario-bij-grensovergang.jpg
Deze afbeelding heeft een leeg alt-attribuut; de bestandsnaam is Foto-van-lunch-dag-1.jpg

Na Luik volgde een stuk binnendoor met het idee om op dit stuk route een koffiestop te houden. Echter was er geen rekening gehouden met het vroege tijdstip op de zondagmorgen (voor Belgische begrippen) en bleken alle locaties nog gesloten te zijn. Dus besloten we om door te rijden via de E25 naar Luxemburg. Rond 11:15 zijn we gestopt in Messancy Hondelange (Luxemburg) voor de welverdiende koffiestop.

Het was wel even onwennig dat overal waar je naar binnen gaat mondkapjes verplicht zijn.

Hierna zijn we verder gereden en na een rit van ongeveer twee uur opnieuw gestopt in Metz om een lunch te gebruiken. Rond 16:20 uur zijn we de grens met Duitsland overgestoken en hebben we nog een korte stop gemaakt bij Schwindratzheim. Uiteindelijk bereikten we rond 16:30 uur onze eindbestemming; Pension Talblick in Baiersbronn.

Deze afbeelding heeft een leeg alt-attribuut; de bestandsnaam is Pension-Tallblick.jpg

Dit pension ligt op 650 meter hoogte direct aan de bosrand en kijkt uit over het rustieke Baiersbronn. Het heeft een uniek uitzicht over de omringende heuvels en het nationaal park Schwarzwald. De eigenaren (Hermien en Mark) zijn zeer vriendelijk en kunnen je in het Nederlands te woord staan.

Nadat wij onze spullen naar de kamers hadden gebracht zijn we ons gaan opfrissen. Intussen had Mark ons de tip gegeven om te gaan eten bij hotel/restaurant Falken in het dorp. We hebben hier een fantastisch diner genuttigd en zijn tenslotte voldaan naar ons pension teruggelopen om te gaan genieten van een welverdiende nachtrust.

Maandag 7 september.

Voor vandaag stond er een route van 212km op het programma.

Deze afbeelding heeft een leeg alt-attribuut; de bestandsnaam is Route-dag-1.jpg

Om 09:00 uur hebben we eerst genoten van een heerlijk ontbijt met diverse soorten verse broodjes, gekookt ei, diverse soorten beleg, jus d’orange en uiteraard koffie. Hierna hebben we ons in de motorkleding gehesen en zijn we in noordelijke richting vertrokken richting Baden-Baden. De route voerde ons over fantastische (berg)wegen en door mooie dorpjes. Opvallend hoeveel aandacht men besteedt aan het aankleden van de straten met bloemen en planten in potten en bakken.

Na een korte stop op een uitkijkpunt bij Seebach zijn we verder gereden. Afwisselend reden Jack en ik voorop. Hierdoor konden we elkaar ook filmen tijdens de rit omdat onze motoren zijn voorzien van videocamera’s. Dit leverde prachtige beelden.

Deze afbeelding heeft een leeg alt-attribuut; de bestandsnaam is Foto-koffiekan-768x1024.jpg

In het plaatsje Besenfeld zijn we rond 10:40 uur gestopt bij een hotel/restaurant voor koffie. Dit restaurant bleek op maandag gesloten te zijn, maar voor een kop koffie op het buitenterras wilde men wel een uitzondering maken. Het bleek een sjiek hotel te zijn want de koffie werd geserveerd in een zilveren koffiepot.

Nadat de koffiepot leeg was hebben we onze weg vervolgd en om 11:50 uur hebben we ook onze motoren maar even voorzien van een verse versnapering in de vorm van benzine. Erg vervelend namelijk als je op een bergpas zonder komt te staan

Om 12:45 uur bereikte we het plaatsje Loßburg. Hier zijn we gestopt voor onze lunchpauze die we buiten op het terras naar binnen hebben gewerkt. Het bleek een lunch te zijn met ongenode gasten in de vorm van wespen. Na de lunch hebben we de route vervolgd en rond 15:30 uur arriveerden we weer bij ons pension.

De vorige avond hadden we in het dorp al bij een ander restaurant gereserveerd om deze avond te kunnen gaan eten. Omdat we nog wel even de tijd hadden zijn we op ons ‘prive’ terras bij ons pension gaan zitten onder het genot van versnaperingen in de vorm van drank en nootjes. We hebben daar heerlijk gekeuveld en genoten van elkaar en het uitzicht.

Deze afbeelding heeft een leeg alt-attribuut; de bestandsnaam is genieten-op-terrad-scaled.jpg

Hierna hebben we ons teruggetrokken op onze kamers om ons op te frissen en ons voor te bereiden op de voettocht naar het restaurant.

We belanden in een gezellig restaurant waar ons geduld met betrekking tot de bediening op de proef werd gesteld. Het eten maakte echter veel goed. Het was veel een lekker. Tenslotte zijn we tevreden terug gewandeld naar ons pension (onderweg nog een mooie avond foto gemaakt) en lekker ons bed in gedoken.

Deze afbeelding heeft een leeg alt-attribuut; de bestandsnaam is Foto-dorp-bij-avond-scaled.jpg

Dinsdag 8 september

Deze afbeelding heeft een leeg alt-attribuut; de bestandsnaam is Foto-Jack-en-mij-vertrek-dag-2.jpg

Gisteravond is er door de dames besloten dat zij vandaag niet zouden meerijden. Zij zouden zich vandaag gaan vermaken volgens de WWT formule; Wandelen, Winkelen en Terrasje. Dus Jack en ik hebben samen de toertocht van vandaag gereden. Maar uiteraard begonnen we de dag weer met een lekker ontbijt.

Rond 09:30 uur stonden Jack en ik klaar om onder een strak blauwe lucht de route aan te vangen.

Deze afbeelding heeft een leeg alt-attribuut; de bestandsnaam is Route-dag-2.jpg

De route van vandaag had een lengte van 294 km en zou ons leiden naar het zuiden richting Zwitserland.

Na afscheid genomen te hebben van, en uitgezwaaid te zijn door onze dames zijn Jack en ik vertrokken.

De route voerde ons naar het zuiden van het Zwarte Woud. Rijdend over biljartlakenachtige wegen met vloeiende bochten afgewisseld met het echte bochtenwerk door de bergen met soms borden Straßenschäden vervolgden we gestaag onze weg. Ook nu weer passeerden we mooie dorpjes en vergezichten. Ook werden we getrakteerd op schitterende bergpassen met de nodige haarspeldbochten.

Om 12:10 hebben we in Freiburg onze lunch genuttigd. Tevens even tijd gevonden om contact met onze dames te hebben. Die hadden inmiddels besloten om met de bus naar Freudenstadt te gaan om lekker te winkelen en te lunchen. Een superleuk dorp met een leuk pleintje en veel winkeltjes.

Deze afbeelding heeft een leeg alt-attribuut; de bestandsnaam is Foto-salades-dag-2-scaled.jpg

Jack en ik hadden met het vooruitzicht van een lekker diner vanavond besloten om een salade als lunch te nemen. Na een half uur besloten we verder te gaan om zonder tussenstop naar ons pension te rijden. Met de dames hadden we afgesproken om hen een uur voor onze aankomst te informeren zodat zij ook voldoende tijd hadden om naar het pension te komen.

’s Middags hadden de dames al een reservering gemaakt voor het diner in een restaurant in het dorp. Maar omdat het nog te vroeg was om te gaan eten hebben we ons eerst weer naar ons terras begeven om weer lekker te borrelen en te genieten van het heerlijke weer.

Rond 18:30 uur zijn we naar het restaurant gewandeld om getrakteerd te worden op wederom een trage bediening. Ook de entourage van het restaurant was niet echt gezellig te noemen. De braadworst en snitzels maakten echter weer veel goed.

Even werd er nog overwogen om een taxi terug naar het pension te nemen maar omdat die niet beschikbaar waren hebben we toch de wandeling terug maar aangevangen. Tevreden over weer een geslaagde dag zijn we lekker gaan slapen.

Woensdag 9 september.

Deze afbeelding heeft een leeg alt-attribuut; de bestandsnaam is Foto-gebak.jpg
Deze afbeelding heeft een leeg alt-attribuut; de bestandsnaam is Foto-Champagne.jpg

Vandaag stond de route naar huis op het programma. Door mij is de route zoveel mogelijk over de snelweg uitgezet. De lengte was ongeveer 516Km. We konden vanaf 08:00 uur ontbijten. Omdat Marjon en Jack vandaag 9 jaar getrouwd waren heeft Mario de vorige dag met de pension eigenaren een champagneontbijt geregeld. De verrassing was groot bij Marjon en Jack.

Voor het ontbijt hadden Jack en ik de motoren al geladen zodat we na het ontbijt direct konden vertrekken. Tegen 08:45 uur waren we klaar en werden de motoren gestart. Uitgezwaaid door Hermien en Mark gingen we op weg. Al snel bereikten we de snelweg 462 waar we de cruisecontrol op 130 hebben gezet. In de route was gepland om net voor Dannstadt-Schauernheim de snelweg te verlaten om in het dorp een koffiestop te houden. De koffiestop werd uitgevoerd bij een plaatselijk Turkse bakker waar we genoten van koffie met iets lekkers.

Na de koffiestop zijn we nog een tijdje binnendoor blijven rijden voordat we de snelweg weer opdoken alwaar het gas erweer op ging. Bij het vertrek na de koffiestop heb ik nog even overwogen om Mario verder te laten rijden maar omdat zij (nog) geen motorrijbewijs heeft hebben we daar maar vanaf gezien

Voor de lunch hadden we besloten om niet meer van de snelweg af te gaan maar deze bij een Raststätte te nuttigen. Dit werd uiteindelijk een pizza. Na de lunch werd de weg vervolgd naar Nederland. We hadden besloten om nog voor de Nederlandse grens even in Duitsland te tanken maar dit werd nog een hachelijke onderneming. Toen we de snelweg naar Venlo opdraaiden bleek dat het aantal tankstations zeer beperkt waren. De benzinemeter van mij gaf inmiddels geen streepjes meer aan en de resterende tankinhoud gaf nog 30Km aan. Gelukkig kwam een tankstation in zicht met een tellerstand van nog 20km. Met een volle tank hadden we nog minder dan 100km te gaan naar huis.

Rond 16:30 uur draaiden we onze oprit naar de garage op en zat de korte vakantie erop.

Al met al kijken we terug op een zeer geslaagde vakantie met fijn gezelschap, mooie toertochten en alleen maar fantastisch weer.

Deze afbeelding heeft een leeg alt-attribuut; de bestandsnaam is Foto-Mario-op-motor.jpg

Diagnose adapter en software

Om zelf te kunnen diagnosticeren en eventuele foutcodes uit te kunnen lezen heb ik een OBD diagnose adapter, adapterkabel en software aangeschaft. Ik heb deze besteld bij het bedrijf Motoscan in Duitsland (MotoScan – app voor professionele BMW motorfiets diagnostiek). De hardware bestaat uit een UniCarScan adapter en een OBD adapter kabel voor de aansluiting op de BMW diagnose stekker. De software is een app die helaas alleen nog maar voor Android OS beschikbaar is. De hardware werd keurig geleverd in een etui en een doosje voor de adapter. Zie onderstaande foto’s

Etui voor de adapterkabel
UniCarScan adaptor in doos
Binnenkant van de adapterkabel etui

Zodra de adapter is aangesloten op de adapterkabel en de adapterkabel is aangesloten op de diagnose stekker van de motor, zal er een groen controle lampje op de adapter oplichten (zie foto hieronder).

Aangesloten UniCarScan adapter.

De Motoscan app kan worden gedownload via de playstore. Zoals gezegd is de app alleen beschikbaar voor Android OS. Gelukkig had ik nog de beschikking over een verouderde Samsung Galaxy Tab 2 7.0 die voor deze toepassing prima voldoet.

Samsung Galaxy Tab 2 7.0

Nadat de app is gedownload en geïnstalleerd heb je de keuze uit diverse versies van de app t.w. Lite, Basis, Professioneel en Ultiem. Ieder met specifieke functionaliteit. Alleen de Lite versie is gratis. De meest uitgebreide versie kost op moment van schrijven € 49,99. Zie voor de verschillen tussen de versies MotoScan – app voor professionele BMW motorfiets diagnostiek.

De diagnose adapter kan werken via Wifi of Bluetooth. Ik heb ervoor gekozen om de Bluetooth optie te gebruiken. Hiervoor moet de adapter éénmalig via bluetooth gekoppeld worden aan de Galaxy Tab 2. Om de koppeling te kunnen uitvoeren dient er een pincode ingevoerd te worden. Deze is standaard 1234.

Hierna kan je de app gebruiken met de UniCarScan adapter. De app kan worden geopend door op het MotoScan icoon te tikken (zie onderstaande foto).

Openen van de MotoScan app

Na het openen van de app verschijnt het onderstaande scherm op de tablet.

MotoScan app actief

Na het opstarten van de app heb je de mogelijkheid om de juiste BMW serie te kiezen. Daarna kies je de juiste type motor (in mijn geval de R1200RT). Daarna kan je kiezen welke control eenheid je wilt uitlezen (zie onderstaande foto).

Keuze opties voor het uitlezen van verschillende functies

Heb je een functie gekozen dan worden verschillende opties binnen deze functie aangegeven waaronder Indentificatie, Storingsgeheugen uitlezen, Storingsgeheugen wissen, enz

Diverse functies binnen een control eenheid

De UniCarScan adapter is naar mijn idee een uitstekend stukje toegevoegde waarde voor iedereen die zelf regelmatig onderhoud aan zijn motor doet. Voor een totaal bedrag van € 128,99 heb je de UniCarScan adapter inclusief opbergdoosje, een adapterkabel inclusief etui en de meest uitgebreide versie van de software (Ultieme).

Montage van Stebel Nautilus Compact Black claxon

Over het algemeen levert een standaard claxon op de motor niet het gewenste resultaat. Simpelweg omdat het volume, zeker in een drukke binnenstad, te wensen overlaat. Met mijn vorige motor had ik al goede ervaringen opgedaan met de Stebel Nautilus Horn. Tijd om dus ook mijn huidige R1200RT te voorzien van zo’n claxon.

De Stebel Nautilus Compact levert een slordige 139 dB op een afstand van 10 cm en 115 dB op 2 meter. De frequentie is 530/680 Hz. Jazeker hij is namelijk twee-tonig. De claxon heb ik online besteld bij Valkmotive.shop.

Bij de claxon kan je een installatiepakket bestellen. Dit pakket bestaat uit een ruime hoeveelheid installatiedraad in zwart (2 meter) en rood (2 meter) van 2,5 mm2 dikte, zekering, steekzekeringhouder en diverse aansluitmaterialen. Ben je in het bezit van een BMW met can-bus systeem dan kan je ook een adapter set hiervoor bestellen. Dit is handig omdat je dan de can-bus connector van standaard claxon kan gebruiken.

Op onderstaande foto de inhoud van het bestelde pakket.

De Stebel Nautilus Compact Black
Alle onderdelen klaar voor installatie

De montage van de nieuwe claxon is best een lastige klus omdat de standaard claxon bovenin de kuip tussen de twee voor schokdempers is gemonteerd. De bevestigingsschroef is moeilijk bereikbaar en je hebt niet veel ruimte om een slag te maken met de ratel. Vanaf de bovenzijde is dit nauwelijks te doen. Het makkelijkst kan dit vanaf de onderzijde met het stuur volledig naar rechts gedraaid.

De bevestigingsschroef van de originele claxon vanaf de bovenkant gezien

Ik ben begonnen met het verwijderen van de kuipdelen aan de rechterkant van de motor (zie onderstaande foto).

Gedemonteerde kuipdelen aan de rechterkant van de motor

Daarna kan de originele claxon worden verwijderd. Deze zit met één torx schroef bevestigd aan het frame. Nadat deze is verwijderd kan de connector van het can-bus systeem op de claxon worden losgemaakt.

Nu is het tijd om een kleine bevestigingsaanpassing te maken voor de nieuwe claxon. Het bevestigingspunt van de nieuwe claxon zit namelijk op een dusdanige plek dat hij niet direct op de schroefgat in het frame past. Er moet een bevestigingsadapter in de vorm van een haakse beugel worden gemaakt die eerst op de nieuwe claxon wordt bevestigd (zie foto hieronder).

De bevestigingsadapter gemonteerd op de nieuwe claxon

Nu kan een stukje massadraad van ong. 15 cm aan beide zijde worden voorzien van een kabelschoentje. De ene kant wordt aangesloten op de min – van de claxon en de andere kant komt onder de bevestigingsschroef van de claxon. Ook kan de rode + draad met voldoende lengte aan één zijde worden voorzien van een kabelschoentje en aangesloten op de + aansluiting van de claxon. Daarna kan de nieuwe claxon worden gemonteerd. Ik heb een nieuwe bevestigingsschroef gebruik met een zeskant kop i.p.v. de originele torx schroef. Dit omdat een dopsleuteltje makkelijker werkt dan een torx bit.

Na de montage van de nieuwe claxon kan de adapter aansluitkabel voor het can-bus systeem worden aangesloten op de originele claxon aansluitconnector. De twee aansluitdraden van de can-bus adapter worden nu naar de rechter zijkant van de motor geleid om straks op het meegeleverde relais aangesloten te kunnen worden. Ook de rode + draad wordt hier naar toe geleid. Daarna kunnen de draden worden vastgezet met de meegeleverde tyraps.

Nu kunnen de draden op het relais worden aangesloten en het relais worden gemonteerd. Ook de rode + draad, die via een meegeleverde zekeringhouder naar de + van de accu gaat, kan op het relais worden aangesloten. Bij de geleverde materialen zit ook een elektrisch schema voor de aansluiting van de kabels (zie onderstaande foto).

Elektrisch schema
Gemonteerde relais

Nu rest nog het aansluiten van de rode + draad (voorzien van de zekeringhouder en zekering) op de plus van de accu. Hiervoor zit een aansluiting boven de diagnose connector (zie onderstaande foto).

Rode + draad voorzien van zekeringhouder en zekering aangesloten op de + van de accu.

Nadat nog een keer is gecontroleerd of alles is aangesloten en vastgezet is het tijd om te testen. Onderstaande korte videofilmpjes laten eerst het geluid horen van de originele claxon en daarna van de nieuwe claxon.

Geluid van de originele Claxon
Geluid van de nieuwe claxon

Volgens mij is de motor nu, in geval van nood, goed hoorbaar.

Grip puppies installeren

Een “probleem” met de handvatten van de R1200RT is dat deze nogal “dun” zijn voor mijn formaat handen. Hierdoor kreeg ik last van verkrampte vingers en een niet volledig ontspannen hand. Dit kan worden opgelost door het aanbrengen van z.g. grip puppies. De grip puppies zijn vervaardigd van een hoogwaardig neopreen materiaal die over het standaard handvat aangebracht kunnen worden. De installatie is erg eenvoudig.

De grip puppies zijn universeel dus je moet ze wellicht even op maat maken voor je motor. Dit kan eenvoudig door met een goede scherpe schaar of mes iets van de lengte van de grip puppy af te halen. Daarna maak je een zeepsopje in de verhouding van 3 eenheden zeep en 10 eenheden water. Smeer nu het handvat van je motor en de binnenkant van de grip puppy in met dit zeepsopje. Hierna kan je de grip puppy over het bestaande handvat heen schuiven. Indien nodig kan je met een droge doek over de grip puppy met de ene hand een draaiende beweging maken terwijl je met de andere hand de grip puppy over het handvat duwt. Let op dat als je dit aan de kant van de gashandel doet je een draaiende beweging met de klok mee maakt.

Het resultaat is een ontspannen grip. Een bijkomend voordeel is dat hoogfrequente trillingen ook meer gedempt worden.

BMW Led Verstralers installatie

Iets wat al een tijdje op mijn verlanglijstje stond was het installeren van de BMW Led verstralers op mijn R1200RT. Nadat ik de set had besteld en de levering twee dagen later volgde kon de installatie beginnen. Na controle van de zending bleek er één cilinderschroef te weinig geleverd te zijn maar deze werd keurig nagestuurd.

Voor dit karwei heb ik hulp gehad van onze ‘bobbob’ deskundige

Gelukkig had ik deskundige hulp

Ik ben begonnen met het uitstallen en sorteren van de onderdelen (zie foto hieronder).

Geleverde onderdelen voor de verstralerset

Als eerste heb ik het plaatwerk aan de linkerkant van de motor gedemonteerd. Dit is noodzakelijk om de linker bevestigingsbeugel te kunnen monteren en aan de linker kant zit ook de canbus connector voor de verstralers.

Gedemonteerde beplating linkerzijde motor.

Hierna kon de linkerbeugel bevestigd worden. Hiervoor is een voorziening aangebracht in het frame van de motor. De nok op de beugel dient tegen het frame van de motor te zitten

Gemonteerde linker beugel. Let op dat de nok tegen het frame rust.

Daarna kon één van de twee lampunits op de beugel gemonteerd worden. Hierna heb ik de schakelaar op het stuur gemonteerd. Hiervoor is het noodzakelijk de aanwezige bevestigingsbeugel van de koppelingshendel te demonteren. In de geleverde set voor de verstralers zit een vervangingsbeugel waarop uiteindelijk de schakelaar bevestigd wordt. Op de foto hieronder zie je de gemonteerde nieuwe bevestigingsbeugel met rechts ernaast de verwijderde beugel.

De gemonteerde vervangingsbeugel met het schroefgat voor de bevestiging van de schakelaar.
De gemonteerde schakelaar.

De kabel van de schakelaar kan worden bevestigd onder de kabelbinders van de koppelingsleiding etc.

Daarna kunnen de connectoren van de schakelaar en de led verstralers worden aangesloten op de vanuit de fabriek standaard aanwezige connector voor de verstralers.

De aansluitingen voor de verstralers en de schakelaar

Nu was de rechterzijde van de motor aan de beurt. Ook hiervoor is de beplating verwijderd waarna de beugel bevestigd kon worden. Ook deze beugel dient met de aanslag tegen het frame te rusten.

Bevestigingsbeugel rechterzijde.

Hierna kon de lampunit op de beugel worden bevestigd.

Bevestigde lampunit op de beugel.

Nadat alle bekabeling was aangesloten kon tenslotte alle beplating weer worden gemonteerd. De originele BMW led verstralers moet nog wel door de BMW dealer softwarematig geactiveerd te worden. Het eindresultaat zie je in onderstaande foto.

De in werking zijnde led verstralers

MiVue motor dashcam inbouwen

Om mooie video reisverslagen te kunnen maken heb ik een dashcam ingebouwd. Na een uitvoerige inventarisatie van beschikbare motor camera systemen ben ik uitgekomen bij de MiVue M760D van Mio. Er zijn vele soorten camera systemen beschikbaar maar je kan ze verdeling in twee groepen t.w. actioncams en dashcams. Ik heb gekozen voor een dashcam omdat deze van een vaste (geschakelde) voeding kan worden voorzien zodat deze altijd aangaat zodra je de motor start. Hierdoor heb altijd opgenomen beelden tijdens het rijden waardoor je bij een eventuele aanrijding ook bewijsmateriaal voor handen hebt. De reden dat ik voor de MiVue M760D gekozen heb is omdat deze voorzien is van zowel een voor- als achter camera.

De MiVue M760D heeft de volgende specificatie:

  • Opname resolutie camera’s: 1080P/30fps
  • Video sensor: Sony’s STARVIS™ CMOS / glazen lensen
  • Diafragma: F1.6
  • Opname formaat: mp4 (H.264)
  • Groothoeklens: 130⁰
  • Ingebouwde WiFi
  • Ingebouwde GPS ontvanger
  • Ingebouwde G sensor met 3 assen
  • Geheugen: MicroSD kaart tot max 128Gb klasse 10 of hoger (32Gb meegeleverd)
  • Werktemperatuur: Tussen -10⁰ en 60⁰ C
  • Voeding: DC 12V
  • Ingebouwde microfoon
  • Waterproof ontwerp (IP67)
  • GPS tracking software
  • Evenement opname
  • Over the air (OTA) firmware update (via Mio app op smartphone)

De MiVue M760D wordt keurig verpakt geleverd en bevat alle componenten voor het inbouwen en aansluiten van het systeem (zie voor de inhoud de foto hieronder).

Inhoud verpakking van de MiVue M760D

Na het uitpakken en netjes organiseren van alle onderdelen kon met de inbouw begonnen worden. Om e.e.a. netjes te kunnen inbouwen heb ik diverse onderdelen van de motor moeten verwijderen zoals de zijpanelen aan beide kanten, de zadels en de zijkoffers (zie foto hieronder)

Deels ontmantelde motor

Als eerste heb ik een geschikte plek gevonden voor de centrale unit. Deze is bevestigd onder de bijrijderszadel. De centrale unit wordt bevestigd met de meegeleverde dubbelzijdige klitteband. Voor de beste bevestiging dient de ondergrond eerst goed ontvet te worden. Ik heb hier ammoniak voor gebruikt.

Positie van de centrale unit

Na de montage van de centrale unit heb ik de positie bepaald van zowel de voor- als achtercamera. De voor camera heb ik geplaatst onder de linker richtingaanwijzer unit. Deze camera heb ik bevestigd met de op de voet van de camera aangebracht 3M scotch tape. Deze heeft een zeer hoge kleefkracht binnen een ruime temperatuurrange. Er was een goede route beschikbaar voor de aansluitkabel van de camera naar de centrale unit. De aansluitkabel wordt met een waterdichte schroefverbinding aangesloten op de camerakabel en centrale unit.

Positie van de voorcamera

Hierna was de achtercamera aan de beurt. De positie hiervan was wat moeilijker te bepalen vanwege de zijkoffers en de topkoffer. Uiteindelijk bleek de positie rechts naast de reflector onder het achterlicht de beste te zijn. Bijkomend probleem was echter dat dit geen vlakke ondergrond betrof dus de op de voet van de camera aangebracht scotch tape kon niet zijn optimale werking doen. Nu zijn er in de voet van de camera sleuven aangebracht om hem met de bijgeleverde tyraps te kunnen monteren. Hiervoor moesten echter wel gaten geboord worden in de kunststof ondergrond. Ook heb ik een gat geboord waardoor de aansluitkabel van de camera naar de centrale unit geleid kon worden. Na montage heb ik alle gaten afgedicht met zwarte siliconenkit waardoor dit nauwelijks opvalt en een waterdichte bevestiging gewaarborgd is.

Positie van de achtercamera

Nu was het de beurt aan de bedieningseenheid. Deze moest ergens op het stuur bevestigd worden. Ik wilde deze aan de rechterkant positioneren omdat de linkerkant al aardig vol zit met allerlei bedieningsknoppen. Uiteindelijk heb ik de bedieningseenheid bevestigd aan de remvloeistof reservoir.

Positie van de bedieningseenheid op het stuur

Nu restte alleen nog het aansluiten van de voeding. Deze aansluiting bestaat uit drie draden t.w. een constante voedings, een geschakelde voeding (ACC) en een ground (-). Na wat uitzoekwerk bleek de constante voeding en de ground het gemakkelijkst worden afgetakt van de voeding die aanwezig is in de aansluitconnector van de topkoffer. Daar heb ik deze draden dus aangesloten met behulp van een draad connector aftakklem (de blauwe componenten op de onderstaande foto). De geschakelde voeding heb ik afgetakt van de geschakelde voedingsdraad die het Alpine audio platform (grote aluminium behuizing in het midden) voedt.

De MiVue M760D aangesloten en geïnstalleerd

Als laatste is het afstellen van de camera’s aan de beurt. Mio heeft een smartphone app ter beschikking gesteld die geschikt is voor iOS en Android. Deze app kan een draadloze verbinding maken met de WiFi aan boord van de centrale unit. Hiermee kan dan de live beelden van de voor en achter camera op de smartphone worden bekeken. Ook kan de opgenomen beelden die opgeslagen zijn op de MicroSD kaart in de centrale unit worden gedownload naar de app. De afstelling van de camera’s kan door het horizontaal en verticaal verstellen van de camera. Ter ondersteuning voor het afstellen kan een horizontale en verticale lijn geprojecteerd worden over het camerabeeld waarmee het camerabeeld netjes uitgelijnd kan worden. Binnenkort zal ik een opgenomen rit tonen op de evenementen pagina.

Tenslotte heeft Mio een instructiefilmpje beschikbaar op YouTube ter ondersteuning van de installatie. Let op, deze wijkt op een aantal punten af van de uitvoering die ik heb geïnstalleerd. Buiten het feit dat het in dit filmpje geen BMW R1200RT betreft zijn ook enkele aansluiting anders. De reden om dit filmpje dan toch te plaatsen is omdat het goed laat zien hoe je de camera’s afstelt.

Eerste beelden van de MiVue M760D front camera
Eerste beelden van de MiVue M760D rear camera

Motorhefbrug

Om het onderhoud aan de motor te vergemakkelijken heb ik een motorhefbrug in gebruik genomen. De hefbrug werkt met een luchtcompressor en een vergrendelmechanisme met handel. Omdat de brug lange tijd niet meer in gebruik is geweest moest hij een flinke opknapbeurt ondergaan.

Kaalgemaakte motorhefbrug

Allereerst heb ik alle loszittende verfdelen verwijderd en daarna alles geschuurd. Voordat er begonnen kon worden met het opnieuw in de verf zetten heb ik eerst alles grondig ontvet. Daarna een eerste laag Hammerite metaallak erop gezet. Het voordeel van Hammerite is dat het vochtafstotend en roestwerend is.

Motorbrug in de lak gezet met Hammerite metaallak

Na vier uur drogen kon nog een extra laag verf aangebracht worden. Nadat deze een nacht heeft kunnen drogen kon de motorbrug worden uitgetest met de motor erop. Van te voren had ik al getest of de brug nog werkte maar dat was zonder het gewicht van de moter erop.

Brug met motor in de laagste stand
Brug met motor in de hoogste stand

Uiteindelijk bleek de brug ook met de motor erop goed te functioneren. De dagelijkse stalling van de motor is nu op de motorbrug in uiteraard de laagste stand.

Stalling van de motor op de brug

Klepspeling controleren

Elke 10.000 Km moet de klepspeling van de R1200RT gecontroleerd worden. Dit is onderdeel van zowel de kleine als grote onderhoudsbeurt. Het controleren van de klepspeling is een activiteit die je met een beetje handigheid zelf kan uitvoeren. In deze blog laat ik zien hoe je dit doet bij een BMW R1200RT-LC. Bij veel BMW Boxers is dit een soortgelijke werkwijze.

We beginnen met het uitstallen van de gereedschappen die je nodig hebt. De meeste gereedschappen zijn standaard. Twee gereedschappen zijn BMW specifiek en zijn tegen relatief lage kosten aan te schaffen.

Gereedschap die je nodig hebt

Van links naar rechts op bovenstaande foto:

  • Kleine ratelsleutel (eventueel met verlengstuk) met torxbit T25
  • Grote ratelsleutel met torxbit T50
  • Bougietrekker
  • Voelermaatjes
  • Bougiesleutel
  • Olie opvangbak
  • Ringsleutel 16 (niet op foto)
  • Rubberen hamer (niet op foto)
  • Lange dunne houten sateprikker
Plaats van de schroeven van de beschermkappen voor de bougie en injector

We beginnen met het verwijderen van de beschermkappen voor de bougie en injector. Hiervoor moeten de twee torx schroeven T25 (zie foto hierboven) verwijderd worden. Als eerste verwijderen we de beschermkap van de bougie (zie foto hieronder). Daarna de beschermkap van de injector.

Verwijderen van de bougie beschermkap

Hierna kan de kabel die verbonden is met de bougiekap verwijderd worden door voorzichtig het vergrendellipje met een platte schroevendraaier op te lichten en de connector los te trekken.

Losmaken van de connector op de bougiekap

Door gebruik te maken van de speciale bougietrekker kan de bougiekap verwijderd worden.

De bougiekaptrekker

Verwijder de bougiekap en maak deze met een schone doek schoon.

Het verwijderen van de bougiekap

Nu kan de bougie verwijderd worden. Het is noodzakelijk om de bougies aan beide kanten te verwijderen omdat straks de zuigers in de bovenste stand te kunnen zetten. De stand wordt de TDC (Top Dead Center) genoemd. In deze stand staan de klepstoters los van de klepstangen en kan de speling gecontroleerd worden.

Steek de bougiesleutel in het bougiegat.
Verwijder de bougie door deze los te draaien.

Indien er een cilinder beschermkap aanwezig is gaan we deze nu verwijderen. Hiervoor moeten drie schroeven verwijderd worden. Een torx T50 en twee torx T25 schroeven. Een van de twee torx T25 schroeven zit aan de onderkant in het midden (zie onderstaande foto)

Torx T25 schroef aan de onderkant van de cilinder beschermkap.

Als deze schroeven verwijderd zijn kan de cilinder beschermkap verwijderd worden

Het verwijderen van de cilinder beschermkap

Nu kan de overige torx T50 schroeven van de kleppendeksel losgedraaid worden. Zet eerst een olie opvangbak onder de cilinder omdat er wat rest olie uit het kleppendeksel kan komen.

Losdraaien van de kleppendeksel schroeven (twee torx T50 en één 16mm)

Het kan zijn dat het kleppendeksel niet makkelijk los laat. Gebruik dan een rubberen hamer om enkele tikken op het kleppendeksel te geven. Deze zal dan loskomen.

Lostikken van het kleppendeksel met een rubberen hamer.

Nadat het kleppendeksel verwijderd is kan dezelfde handelingen worden uitgevoerd aan de andere kant van de motor.

Het verwijderde kleppendeksel

Hierna kunnen we de klepspeling gaan controleren. De cilinderkop is uitgerust met vier kleppen. Twee zgn. inlaatkleppen waarmee de brandstof in de cilinder komt en twee uitlaatkleppen waarmee de uitlaatgassen de cilinder kan verlaten. De twee inlaatkleppen zitten aan de bovenkant (zie foto hieronder)

De twee inlaatkleppen

De twee uitlaatkleppen zitten aan de onderkant (zie foto hieronder).

De twee uitlaatkleppen.

Om de klepspeling te kunnen controleren moet de zuiger in de bovenste stand staan. De zgn. TDC (Top Dead Center). Om dit te kunnen controleren heb ik een lange dunne sate prikker gebruikt. Deze kan je door het bougiegat steken totdat je op de zuiger zit.  Door de motor in de zesde versnelling te zetten kan je het achterwiel in de rijrichting draaien waardoor de zuiger zal gaan bewegen. Zodra de sate prikker maximaal naar buiten steekt staat de zuiger in de TDC stand.

Zuiger in de TDC stand zetten

Nu kan de klepspeling gecontroleerd worden van zowel de inlaat- als uitlaatkleppen. De klepspeling van de inlaatkleppen moet tussen de 0.10 en 0.17 mm bedragen. De klepspeling van de uitlaatkleppen moet tussen de 0.34 en 0.41 mm bedragen. De klepspeling controleren we met zgn. voelermaatjes. Hiervoor steek je de voelermaat tussen de klepstoter en de klepstoter volger. De voelermaat die met enige druk tussen de klepstoter en klepstoter volger gestoken kan worden is de huidige klepspeling. Deze moet binnen de tolerantie vallen van de fabrieksspecificatie.

Controleren van de linker inlaatklepspeling
Controleren van de rechter inlaatklepspeling

Om de uitlaatklepspeling te kunnen controleren moet aan de onderkant een rubber afdichting verwijderd worden (zie hieronder).

Nadat de klepspeling aan beide kanten is gecontroleerd kan alles weer in elkaar worden gezet. Dit doe je in de omgekeerde volgorde van het demonteren. Voordat alles in elkaar wordt gezet kan je het beste alle onderdelen goed schoonmaken. Na de montage de motor weer in zijn neutraal zetten en kan deze gestart worden.

Led embleem knipperlicht met running lights monteren

De led embleem knipperlichten geven voor andere weggebruikers een duidelijker beeld bij veranderen van rijrichting of afslaan. In deze blog beschrijf ik de montage van deze embleem knipperlichten ondersteund met foto materiaal.

Ik heb deze knipperlichten besteld bij HPRoskam. De bestelling werd in een keurige verpakking de volgende dag per post afgeleverd. Na het openen van de doos (welke door de brievenbus past) zaten de diverse onderdelen netjes verpakt en voorzien van een duidelijke montage handleiding.

Inhoud van de verpakking

Ik ben mijn werkzaamheden begonnen met het uitpakken en rangschikken van de diverse onderdelen om het geheel overzichtelijk te houden. De onderdelen bestaan uit de twee led knipperlichten/running lights (voor beide kanten één), de benodigde bekabeling, twee stuks connector behuizingen, tyraps, twee houten prikkers voor het uitlijnen van de knipperlichten op de embleem houders en zes stuks kabel verbinders.

De onderdelen uitgestald.

Als eerste moet het zijpaneel verwijderd worden om de bracket van het BMW embleem te kunnen verwijderen. Hiervoor moeten er twee torx schroeven verwijderd worden aan de voorkant van het zijpaneel. De rest van het paneel zit vast geklikt in rubbers. Het paneel kan nu voorzichtig losgetrokken worden.

De twee torx schroeven waarmee het zijpaneel bevestigd is.

Leg het paneel onderste boven op een beschermende ondergrond (b.v. een handdoek) om de schroeven te kunnen verwijderen van de embleem bracket.

Paneel onderste boven gelegd om de schroeven te verwijderen van de embleem bracket

Nadat de embleem bracket is verwijderd kan het BMW embleem worden verwijderd. Dit embleem zit met sterk dubbelzijdig tape bevestigd op het bracket. Het beste kan dit door een plamuurmes tussen het embleem en de bracket te steken en het embleem voorzichtig los te wrikken.

Het verwijderen van het embleem m.b.v. een plamuurmes

Nadat het embleem is verwijderd moet de resten van het dubbelzijdig tape verwijderd worden en het embleem en het bracket worden ontvet. Je kan voor het verwijderden van de tape resten b.v. gebruik maken van sticker verwijderaar.

Tape resten verwijderen b.v. met sticker verwijderaar

Nadat het embleem en bracket zijn schoongemaakt kan er in de bracket een gat van 8mm worden geboord. Dit gat moet precies in het midden komen op de plaats waar het embleem gezeten heeft. Door dit gat wordt later de aansluitkabel van de led embleem houder gestoken.

Boor een gat van 8mm in het midden.
Het gat van 8 mm waar de aansluitkabel van het led embleem houder doorgestoken kan worden.

Verwijder nu de beschermfolie van de led embleem houder aan de zijde van de aansluitkabel. Steek de aansluitkabel door het zojuist geboorde gat in de bracket. Om de led embleem houder uit te lijnen op de bracket kan je gebruik maken van de meegeleverd houten prikkers. Druk hierna de led embleem houder stevig op de bracket en verwijder de houten prikkers. Eventueel kan je de twee vertikale gaatjes doorboren met een boortje van 3.1 – 3.5 mm. Dan kan je de led embleem houder vastzetten met de meegeleverde schroefjes en moertjes. Echter dit is niet noodzakelijk omdat het dubbelzijdig tape sterk genoeg is.

Het vastzetten van de led embleem houder op de bracket.

Verwijder nu de beschermfolie aan de andere kant van de led embleem houder en druk voorzichtig het BMW embleem op de led embleem houder. Nu kan er een gat worden geboord op de juiste plaats in het zijpaneel waar straks de aansluitkabel van de led embleem houder doorgestoken kan worden.

Ter bescherming kan je een stuk schilderstape plakken op het zijpaneel in het verlengde van de bracket bevestigingspositie. Op het schilderstape trek je met potloot een horizontale lijn in het verlengde van de gaten voor de bevestigingsschroeven van de bracket. Meet nu 55 mm vanuit het hart van het eerste gaatje. Dit wordt het hart van het te boren gat.

Plak schilderstape in het verlengde van de bevestigingsgaten.

Boor nu voorzichtig een gat van 8 mm op de afgetekende plaats op het schilderstape.

Het geboorde gat van 8mm in het zijpaneel

Steek nu de aansluitkabel van de led embleem houder door het gat en schroef de bracket vast met de eerder verwijderde schroeven.

De gemonteerde bracket met led embleem houder

Draai het zijpaneel weer om en streek de drie connector pinnen in de meegeleverde connector. De zwarte draad komt op positie 1, de witte draad op positie 2 en de rode draad op positie 3. De positie nummers staan vermeld op de connector behuizing. Let op, de pinnen kunnen maar op één manier in de connector worden gestoken. Druk de draden goed in de connector totdat de gele afdichtingen niet meer zichtbaar zijn en de pinnen vastklikken.

De pinnen bevestigd in de connector.

Sluit nu de rode en zwarte draad aan op de bestaande knipperlicht kabel. Gebruik hiervoor de meegeleverde kabelverbinders. Het beste kan je een stukje kabelmantel van de bestaande knipperlicht kabel verwijderen over een lengte van ongeveer vijf centimeter. Hierdoor wordt de blauwe en bruine draad van de knipperlichten zichtbaar. Sluit nu de rode draad van de led embleem houder aan op de blauwe draad van de bestaande knipperlicht en de zwarte draad van de led embleem houder op de bruine draad van de knipperlicht kabel.

Het aansluiten van de led embleem houder draden op de bestaande knipperlichtkabel.

De witte draad van de led embleem houder kan je verbinden met de draad van het dimlicht. Om deze draad te vinden kan je het beste de linker luidspreker unit verwijderen. Na het verwijderen van die unit kan je de connector voor de verlichtingsunit losmaken. Door de mantel van de kabel, waar deze connector aan bevestigd zit, over een lengte van vijf centimeter te verwijderen worden de draden zichtbaar. De draad voor het dimlicht heeft de kleur geel. Daar heb ik de witte draad van de led embleem houder aan bevestigd met de meegeleverde kabel verbinder. Hierna kan de luidspreker module weer worden gemonteerd en kan tenslotte het zijpaneel worden teruggeplaatst.

Het terugplaatsen van het zijpaneel

Voordat je alles terug plaatst is het aan te raden om het functioneren van de nieuwe led embleem verlichting te controleren. Na controle en terugplaatsen van luidspreker unit en zijpaneel ziet de werkende led embleem houder er als volgt uit (zie onderstaand filmpje)

Werkende led embleem knipperlicht en running light.
Toon buttons
Verberg buttons